Virus RSV – Mối nguy hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ khi giao mùa

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong mùa thu – đông. Mặc dù phần lớn các trường hợp biểu hiện nhẹ như cảm lạnh thông thường, nhưng RSV có thể dẫn đến viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi, thậm chí phải nhập viện nếu không được phát hiện kịp thời.

1. RSV là gì?

RSV (Respiratory Syncytial Virus) là virus gây viêm nhiễm đường hô hấp dưới, lây truyền qua:

Tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi, miệng người bệnh
Chạm vào bề mặt nhiễm virus rồi đưa tay lên mắt, mũi, miệng
Dùng chung đồ vật như khăn, cốc, thìa

RSV dễ lây lan, đặc biệt ở trẻ em tại nhà trẻ, trường mầm non.

2. Ai dễ bị ảnh hưởng?

Trẻ dưới 2 tuổi, đặc biệt:

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng
Trẻ sinh non
Trẻ có bệnh nền tim, phổi, hen suyễn hoặc hệ miễn dịch yếu

3. Dấu hiệu nhiễm RSV

Ban đầu trẻ có thể giống cảm cúm:

Sốt nhẹ hoặc không sốt
Ho, chảy nước mũi
Hắt hơi, mệt mỏi, biếng ăn

Nếu nặng hơn, có thể có:

Ho nhiều, thở khò khè
Thở nhanh, rút lõm lồng ngực
Ngủ li bì, bỏ bú
Tím môi, đầu ngón tay

Lưu ý: Đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu khó thở hoặc bú kém.

4. RSV có nguy hiểm không?

Hầu hết trẻ khỏi sau 1–2 tuần, nhưng RSV là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi và tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Ở Việt Nam, RSV gây nhiều ca nhập viện vào mùa lạnh.

Nguy cơ suy hô hấp

RSV có thể gây tổn thương đường hô hấp dưới, dẫn đến suy hô hấp cấp tính nếu không điều trị kịp thời. Dấu hiệu suy hô hấp:

Thở nhanh, rút lõm ngực
Môi và đầu ngón tay tím tái
Khò khè hoặc ngừng thở
Mệt mỏi, ngủ li bì, khó thức dậy
Bú kém hoặc bỏ bú hoàn toàn

Không được chủ quan! Khi có dấu hiệu này cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

5. Phòng ngừa RSV cho trẻ như thế nào?

Vaccine RSV – Cập nhật mới nhất

Hiện nay, vaccine RSV đã triển khai ở một số quốc gia trong đó có Việt Nam dành cho:

Phụ nữ mang thai: Tiêm từ tuần 32–36 thai kỳ, giúp truyền kháng thể sang thai nhi
Người cao tuổi: Từ 60 tuổi trở lên, nhóm có nguy cơ biến chứng nặng

Biện pháp phòng ngừa cơ bản

Giữ ấm cho trẻ, đặc biệt sáng sớm và tối
Hạn chế đưa trẻ đến nơi đông người mùa dịch
Người lớn tiếp xúc với trẻ rửa tay sạch, đeo khẩu trang nếu có triệu chứng
Vệ sinh đồ chơi, vật dụng của trẻ thường xuyên
Cho trẻ bú mẹ đầy đủ
Đảm bảo môi trường sống thông thoáng, sạch sẽ

6. Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ?

Thở nhanh, rút lõm ngực, khò khè
Bỏ bú, ăn uống kém, sốt cao không hạ
Tím tái môi hoặc đầu ngón tay
Trẻ dưới 3 tháng có triệu chứng bất thường

7. Kết luận

RSV không hiếm, nhưng có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không phát hiện và chăm sóc kịp thời. Cha mẹ cần cảnh giác trong mùa giao mùa, theo dõi sát dấu hiệu và phòng ngừa cho trẻ.